اختلال هایپرتیروئیدیسم، یا پرکاری تیروئید، وقتی رخ میدهد که این غده بیش از حد هورمون تیروکسین را ترشح کند. این وضعیت منجر به افزایش سرعت فعالیت سوخت و ساز بدن میشود، که نتیجتاً باعث کاهش وزن غیرمنتظره، ضربان قلب نامنظم و افزایش فشار خون میشود.
اگر از تیروئید پرکار رنج میبرید، میتوانید با مراجعه به بهترین کلینیک سلامت در کرج، از خدمات متخصصان ما در این زمینه بهرهمند شوید. در این کلینیک، پزشکان ما با دقت به وضعیت شما توجه میکنند و بر اساس تشخیص دقیق و نیازهای شما، برنامه درمانی مناسبی را برای شما تدوین خواهند کرد.
تیروئید پرکار چیست؟
غدهی کوچک تیروئید در جلوی گردن وظیفه تولید هورمون های تیروکسین (T۴) و ترییدوتیرونین (T۳) را بر عهده دارد. این هورمونها نقش اساسی در تنظیم سوخت و ساز بدن دارند. هنگامی که تیروئید بیش از حد هورمونهای T۳، T۴ یا هر دو را تولید میکند، ممکن است اختلالاتی در برخی از ارگانهای بدن مانند سیستم عصبی و قلب و عروق ایجاد شود. تشخیص و درمان به موقع پرکاری تیروئید میتواند به تسکین علائم کمک کند و از عوارض آن جلوگیری نماید.
چه کسانی در خطر داشتن تیروئید پرکار هستند؟
مردان و زنان، هر دو میتوانند از این مشکل رنج ببرند. برخی عوامل خطر و شرایطی که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند، شامل موارد زیر میشود:
- افرادی که سابقه بیماریهای تیروئیدی در خانوادهی خود را دارند.
- افرادی که دچار بیماری هایی مانند کم خونی، دیابت نوع ۱، یا سندروم آدیسون هستند، در معرض خطر هایپرتیروئیدیسم قرار دارند.
- هر کسی که در رژیم غذایی خود مقدار زیادی ید مصرف میکند. ید یک ماده معدنی است که این غده از آن برای تولید هورمونهای تیروئیدی استفاده میکند.
- افرادی که سن آنها بالای ۶۰ سال است.
- زنانی که باردار هستند، یا به تازگی زایمان کردهاند.
نشانه های پرکاری تیروئید
هنگامی که فرد دچار پرکاری تیروئید است، علائمی در بدن او ظاهر میشود. هایپرتیروئیدی تأثیری بر تمامی بدن میگذارد و افرادی که با این وضعیت روبهرو هستند، برخی از علائم زیر را تجربه میکنند:
- تپش قلب و افزایش سرعت ضربان قلب
- احساس لرزش و اضطراب
- کاهش وزن بدن
- افزایش اشتها
- اسهال و فعالیت بیشتر روده که ممکن است به سندروم رودهی تحریکپذیر منجر شود
- تغییرات در بینایی
- پوست نازک، گرم و مرطوب
- عدم تحمل گرما و تعریق غیرطبیعی
- اختلالات خواب
- ورم و برآمدگی در منطقه غده تیروئید در گردن
- تغییر در جنس و ریزش موها
- ورم و بروز بیرونی چشمها
- نازکشدن موها.
آیا علائم تیروئید پرکار در مردان و زنان متفاوت است؟
بله. علائم پرکاری تیروئید در مردان و زنان ممکن است کمی متفاوت باشد.
-
علائم تیروئید پرکار در مردان:
- کچلی پیش از موعد یکی از علائم هایپرتیروئیدی در مردان است.
- ممکن است مردان با ژنیکوماستی (بزرگ شدن پستانها در مردان) مواجه شوند که یکی از عوارض پرکاری این غده است.
- پرکاری تیروئید ممکن است باعث اختلال نعوظ جنسی یا ناتوانی جنسی در مردان شود. همچنین، میتواند منجر به کاهش تعداد اسپرمها شود و بنابراین بر روی نازایی مردان تأثیرگذار باشد.
- مقدار بیش از حد این هورمون در خون ممکن است باعث کاهش سطح تستوسترون در بدن شود، که مشکلات متنوعی را برای آقایان ایجاد میکند. این کاهش تستوسترون میتواند منجر به ضعف عضلانی در نتیجه تحلیل عضلانی شود.
-
علائم تیروئید پرکار در زنان:
زنان به خطر بیشتری برای ابتلا به هایپرتیروئیدی نسبت به مردان هستند. علائم پرکاری تیروئید در زنان شامل موارد زیر میشود:
- میزان خونریزی در دورههای قاعدگی کمتر میشود.
- دورههای پریود از نظر زمانی کاهش مییابد؛ به عنوان مثال، اگر قبلاً دورههای شما ۳۰ روزه بود، ممکن است به ۲۷ یا ۲۵ روزه کاهش پیدا کند.
- خطر ابتلا به پوکی استخوان و پیشرفت آن را افزایش میدهد، به ویژه برای زنانی که وارد دوران یائسگی شدهاند.
- دورههای قاعدگی دچار اختلال میشود؛ زیرا این هورمونها در تنظیم ارتباطات مغزی، تخمدانی و رحمی نقش دارند. اگر مقدار این هورمونها کم یا زیاد شود، ممکن است این محورها دچار اختلال شوند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید با بهترین متخصص داخلی در کرج ویزیت داشته باشید تا از بهترین خدمات بهرمند شوید.
عوارض و خطرات تیروئید پرکار درمان نشده
عوارض زیر ممکن است به همراه تیروئید پرکار درمان نشده رخ دهند:
– بیماری گریوز
– تورم و قرمزی پوست
– نارسایی قلبی
– افزایش ضربان قلب
– نامنظمی ضربان قلب
– ضعف استخوان
– ضعف عضلات یا میوپاتیهای هایپرتیروئیدی
– اختلالات باروری مانند سقط جنین، زایمان زودرس و …
غده تیروئید و عملکرد آن
این غده به شکل پروانه یا سپر است که در جلوی گردن قرار دارد و نقش بسیار مهمی در فعالیتهای حیاتی بدن دارد. این غده مسئول تنظیم ضربان قلب، دمای بدن و فرایندهای سوخت و ساز بدن میباشد.
وقتی که در وضعیت تعادل و نرمال خود قرار دارد، بدن نیز به شرایطی ثابت و استوار دست مییابد و فعالیتهایش را بدون مشکلی انجام میدهد. اما در صورتی که این غده مشکلی داشته و تنظیم صحیح نشده باشد، عملکرد بدن مختل میشود و فعالیتهای آن دچار اختلال خواهد شد.
علت پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید دلایل متعددی دارد، از جمله:
- بیماری گریوز: این اختلال خودایمنی، غده را مورد حمله قرار داده و باعث افزایش تولید هورمون تیروئید میشود. این بیماری، شایع ترین عامل هیپرتیروئیدیسم است.
- ندولهای تیروئید: این تودههای کوچک ممکن است بر روی این غده رشد کنند و هورمونهای زیادی تولید کنند. اغلب این ندولها خوشخیم هستند اما ممکن است فعالیت زیادی داشته باشند، به ویژه در سالمندان.
- تیروئیدیت: این التهاب باعث نشت هورمونهای تیروئید ذخیره شده در غده میشود.
- دریافت بیشازحد ید: مصرف بیش از حد ید، مانند آنچه در بعضی داروها، شربتهای سرفه و مکملهای جلبک دریایی وجود دارد، میتواند تولید این غده را افزایش دهد.
- زیاده روی در مصرف داروی تیروئید: در صورتی که دارو برای کم کاری تیروئید بیش از حد مصرف شود، ممکن است این غده پرکار شود.
تشخیص تیروئید پرکار
پزشک میتواند از روشهای گوناگونی برای تشخیص استفاده کند. متخصص غدد برای تشخیص این بیماری مراحل زیر را پیگیری میکند:
- ابتدا دکترغدد، یک معاینه فیزیکی کامل و دقیق را برای بررسی اندازه غده انجام میدهد.
- آزمایش خون از جمله روشهای اساسی در تشخیص پرکاری تیروئید است. در این آزمایش، مقادیراین هورمون بررسی میشود.
- عکس برداری و رادیوگرافی نیز ابزارهای مفیدی هستند که در تشخیص پرکاری تیروئید مورد استفاده قرار میگیرند.
درمان پرکاری تیروئید
درمان پرکاری تیروئید از طریق روشهای گوناگونی صورت میگیرد که به مرحلهی بیماری و علت پرکار شدن این غده بستگی دارد. در ادامه، به روشهای مختلف درمان میپردازیم.
- دارو درمانی:
متیمازول و پروپیل تیو اوراسیل (PTU) از قرصهایی هستند که برای درمان پرکاری تیروئید استفاده میشوند. این داروها با سرعتی قابل توجه اثر خود را نشان میدهند و با جلوگیری از فعالیت بیش از حد این غده، از تولید بیش از حد جلوگیری میکنند.
- ید رادیواکتیو:
ید رادیواکتیو یکی از روشهای درمانی برای هایپرتیروئیدی است. این ید توسط سلولهای بیش فعال تیروئید جذب شده و به آنها آسیب میرساند. این فرآیند باعث کاهش اندازه و پرکاری آن میشود.
- جراحی:
تیروئیدکتومی یا جراحی یک روش دیگر برای درمان است. در این روش، این غده برداشته میشود که در نتیجه فرد به کم کاری تیروئید مبتلا میشود و نیازمند درمان دارویی مجدد میشود.
- بتابلوکرها:
این داروها، عملکرد این هورمون را کنترل میکنند اما مقدار هورمون تیروئید را تغییر نمیدهند. این داروها تأثیراتی مانند کنترل ضربان قلب، لرزش دستها و اضطراب را تسکین میدهند.
سخن پایانی
اگر علائم پرکاری تیروئید را تجربه میکنید، بهتر است به یک متخصص غدد و فوق تخصص تیروئید مراجعه کنید. برای یافتن بهترین متخصص غدد، میتوانید به درمانگاه شبانه روزی ما در کرج مراجعه کنید. کلینیک دکتر سعادت، علاوه بر ارائه بهترین پزشکان، امکانات مشاوره آنلاین و مشاوره تلفنی نیز ارائه میدهد.
