فیبروم رحم (Uterine Fibroids) یکی از اختلالات شایع در زنان است که منجر به رشد تودههای غیرسرطانی در دیواره رحم میشود. این بیماری اگرچه به خودی خود تهدیدی برای زندگی نیست و نمیتواند باعث سرطان شود، اما میتواند علائم آزاردهندهای همچون خونریزی زیاد قاعدگی، دردهای شدید در ناحیه لگن و مشکلات ادراری ایجاد کند. از این رو، تشخیص بهموقع و درمان مناسب این مشکل، نقش اساسی در کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی زنان دارد. در این مقاله کلینیک سعادت به بررسی علل، علائم و گزینههای درمانی فیبروم رحم خواهیم پرداخت.
انواع فیبروم رحم
فیبرومهای رحم بسته به محل رشدشان در داخل یا بر روی دیواره رحم، به انواع مختلفی تقسیم میشوند. میومهای رحمی میتوانند در بخشهای مختلف رحم رشد کنند و اندازه آنها از تودههای کوچک تا بزرگ متغیر باشد. برخی از فیبرومها به اندازه یک نخود هستند، در حالی که برخی دیگر به بزرگی یک پرتغال رشد میکنند. در ادامه به بررسی انواع مختلف فیبرومهای رحمی میپردازیم:
فیبروم داخل دیواره رحم (Intramural Myoma): این نوع فیبروم در دیواره عضلانی رحم رشد میکند و رایجترین نوع فیبروم است. میوم اینترامورال ممکن است بزرگ شود و رحم را کشیده کند.
فیبروم خارج رحم (Subserosal Fibroids): این نوع فیبروم در خارج از دیواره رحم به سمت داخل لگن رشد میکند. میومهای ساب سروزال نیز میتوانند به اندازهای بزرگ شوند که رحم را بهطور نامتقارن نشان دهند.
فیبروم ساقهدار (Pedunculated Fibroids): در صورتی که یک فیبروم ساب سروزال به یک ساقه باریک متصل باشد، به آن فیبروم ساقهدار میگویند. این ساقه بهعنوان پایهای برای تومور عمل میکند.
فیبروم زیرمخاطی (Submucosal Fibroids): این نوع فیبروم در لایه میانه عضلات رحم به سمت حفره داخلی آن رشد میکند. فیبرومهای زیرمخاطی شایع نیستند، اما میتوانند علائم زیادی مانند خونریزیهای غیرطبیعی و مشکلات ناباروری ایجاد کنند.
فیبروم دهانه رحم (Cervical Fibroids): این نوع فیبروم در دهانه رحم ایجاد میشود و بسیار نادر است.
این تنوع در انواع فیبروم رحم، نشاندهنده اهمیت تشخیص و درمان مناسب برای هر نوع فیبروم و جلوگیری از عوارض آنها است.
علائم فیبروم رحم
فیبرومهای رحم معمولاً در دوران یائسگی یا پس از آن کاهش مییابند، زیرا سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون که بر رشد فیبرومها تأثیر میگذارند، کاهش مییابد. اگر فیبرومها پس از یائسگی ایجاد شوند یا اندازه آنها کوچک باشد، ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند و پزشک ممکن است آنها را در طول معاینه لگنی یا سونوگرافی شناسایی کند. با این حال، علائم فیبروم رحم به محل رشد و اندازه آنها بستگی دارد و برخی زنان ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- درد در ناحیه لگن یا کمر
- قاعدگیهای دردناک یا طولانی
- احساس درد در ناحیه شکم پایین
- تکرر ادرار و مشکلات ادراری
- یبوست یا اختلالات گوارشی
- درد هنگام رابطه جنسی
- تورم شکم یا نفخ
- مشکلات در بارداری یا باروری
این علائم ممکن است در کیفیت زندگی زنان تأثیر منفی بگذارند و نیاز به تشخیص و درمان به موقع دارند.
علائم ترکیدن فیبروم رحم
ترکیدن فیبرومهای رحمی زمانی رخ میدهد که خونرسانی به این تودههای غیرسرطانی به حد کافی نباشد و در نتیجه سلولها دچار مرگ شوند. در چنین شرایطی، افراد ممکن است با علائمی مانند درد شدید و ناگهانی در ناحیه لگن، گرفتگیهای عضلانی رحم، تب خفیف، خونریزی شدید، تکرر ادرار و احساس پری در شکم مواجه شوند.
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، ضروری است که فوراً به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری شود.
غذاهای مضر برای فیبروم رحمی
تغذیه سالم نقش مهمی در مدیریت فیبروم رحمی دارد. برخی مواد غذایی میتوانند به رشد فیبرومها کمک کرده و علائم آنها را تشدید کنند. مصرف زیاد گوشت قرمز، غذاهای شیرین، کربوهیدراتهای تصفیهشده مانند برنج سفید، ماکارونی و نوشیدنیهای شیرین، همچنین الکل و گوشتهای فرآوریشده مانند سوسیس و کالباس میتوانند خطر ابتلا به فیبرومهای رحمی را افزایش دهند. برای کنترل بهتر این بیماری، بهتر است از این غذاها پرهیز کرده و رژیم غذایی متعادل و ضدالتهاب داشته باشید.
روشهای درمان فیبروم رحم
فیبرومهای رحمی، اگرچه معمولاً بیخطر هستند، اما در برخی موارد میتوانند علائم ناخوشایندی را ایجاد کنند. درمان فیبروم رحم بسته به اندازه، محل و شدت علائم آن متفاوت است. در مواردی که فیبرومها کوچک هستند، ممکن است نیاز به درمان خاصی نباشد و به طور طبیعی بهبود یابند. اما اگر فیبرومها مشکلات جدیتری ایجاد کنند، پزشک ممکن است یکی از روشهای درمانی زیر را توصیه کند:
۱. دارو درمانی: پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند که سطح هورمونها را تنظیم کرده و موجب کوچک شدن فیبرومها شوند.
۲. جراحی: در صورت بزرگ بودن فیبرومها، روش جراحی به نام میومکتومی برای برداشتن تودهها انجام میشود.
۳. آمبولیزاسیون شریان رحمی: این روش غیر تهاجمی شامل تزریق ذراتی به داخل رحم است که جریان خون به فیبرومها را مسدود میکند.
۴. لیزر درمانی: یکی دیگر از روشهای غیر تهاجمی برای درمان فیبروم رحم است که تحت نظارت پزشک انجام میشود.
عوارض فیبروم رحم
فیبروم رحم ممکن است در برخی از زنان عوارض جدی ایجاد کند. این عارضه میتواند بر روی سلامت عمومی فرد تأثیر بگذارد و مشکلات مختلفی را به همراه داشته باشد. مهمترین عوارض فیبروم رحم عبارتند از:
خونریزی شدید: فیبرومها ممکن است باعث خونریزیهای سنگین و طولانیمدت شوند که به دیواره رحم فشار وارد میکند.
اختلال در انقباضات رحم: فیبرومها میتوانند مانع از انقباض صحیح رحم شده و در نتیجه خونریزیهای غیرطبیعی را ایجاد کنند.
اختلال در دوره قاعدگی: تحریک رگهای خونی رحم توسط فیبرومها ممکن است باعث نامنظم شدن دوره قاعدگی شود.
قاعدگیهای سنگین و طولانی: زنان مبتلا به فیبروم ممکن است قاعدگیهای شدید و طولانی را تجربه کنند.
لکهبینی بین پریودیها: فیبرومها میتوانند باعث لکهبینی و خونریزی غیرطبیعی در میان دورههای قاعدگی شوند.
سخن پایانی
فیبرومهای رحمی هرچند اغلب غیرسرطانی و بیخطر هستند، اما ممکن است به مشکلاتی مانند خونریزی شدید، درد و اختلالات باروری منجر شوند. بنابراین، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب این عارضه میتواند کیفیت زندگی زنان را به طور قابلتوجهی بهبود بخشد. اگر شما یا عزیزانتان علائم مشکوکی را تجربه میکنید، مراجعه به پزشک متخصص زنان و دریافت مشاوره و درمان مناسب، اهمیت بسیاری دارد. کلینیک سعادت با ارائه خدمات تخصصی و مدرن در این زمینه، آماده است تا شما را در مسیر درمانی خود یاری کند.
